ตำนานเทพเจ้ากรีกและเทพธิดา (Greek Gods and Goddesses)
ชาวกรีกโบราณมีความเชื่อที่ว่า 12 เทพเจ้าและเทพธิดากรีกปกครองเอกภพหรือจักรวาล (Universe) จากเขาโอลิมปัส (Month Olympus) ในประเทศกรีซ บทความนี้จะพาผู้อ่านไปทำความรู้จักกับ 12 ตำนานเทพเจ้ากรีกและเทพธิดากรีกแห่งเขาโอลิมปัส รวมถึงชื่อที่หลายคนอาจคุ้นเคยอย่างซูส โพไซดอน และอะพอลโล
ความเชื่อเกี่ยวกับเทพเจ้ากรีกและเทพธิดากรีก
ชาวกรีกโบราณมีแนวคิดและความเชื่อที่เป็นเอกลักษณ์ เพื่อช่วยให้ผู้คนเข้าใจเกี่ยวตัวเอง โลกรอบตัว รวมถึงต้นกำเนิดของสิ่งต่าง ๆ ซึ่งหนึ่งในนั้นก็คือความเชื่อในเรื่องราวเกี่ยวกับตำนานเทพเจ้ากรีกและเทพธิดากรีกหลายพระองค์ โดยได้รับการบันทึกและเล่าสืบต่อมาในรูปผลงานคลาสสิกตำนานกรีกหรือปกรณัมปรัมปราของกรีก (Greek Mythology)
เทพธิดาและเทพเจ้ากรีกในตำนานแต่ละองค์นั้นเป็นตัวแทนของสิ่งที่แตกต่างกันออกไป โดยชาวกรีกโบราณจะบูชาเทพแต่ละองค์ตามความสัมพันธ์นั้น
ความเชื่อหลักหรือกล่าวได้ว่าเป็นศาสนาของอารยธรรมกรีกโบราณนั้นอยู่บนพื้นฐานของความเชื่อที่ว่ามี 12 เทพเจ้าและเทพธิดากรีกที่ปกครองเอกภพหรือจักรวาล (Universe) จากเขาโอลิมปัส (Month Olympus) ในประเทศกรีซ
Greek Mythology หรือประมวลเรื่องปรัมปรากรีกคืออะไร?
ประมวลเรื่องปรัมปรากรีก (ภาษาอังกฤษ: Greek Mythology) หรือปกรณัมปรัมปรากรีก* หมายถึง ประมวลเรื่องหรือตำนานที่เล่าต่อกันมาของอารยธรรมกรีกโบราณ ซึ่งมีเนื้อหาเกี่ยวกับเทพเจ้า วีรบุรุษ ธรรมชาติของโลก รวมทั้งจุดกำเนิดและความสำคัญของแนวคิด ความเชื่อ และพิธีการทางศาสนาต่าง ๆ ของชาวกรีกโบราณ
*ความหมายตามพจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554
ปกรณัม [ปะกะระนำ] น. หมายถึง เรื่อง
ปรัมปรา [ปะรำปะรา] ว. หมายถึง สืบ ๆ กันมา, เก่าก่อน
12 เทพเจ้ากรีกและเทพธิดากรีกแห่งเขาโอลิมปัสมีใครบ้าง?
- ซูส (Zeus) – เทพแห่งท้องฟ้า
- โพไซดอน (Poseidon) – เทพเจ้าแห่งท้องทะเล
- แอรีส (Ares) – เทพแห่งสงคราม
- อะโฟรไดท์ (Aphrodite) – เทพีแห่งความรัก
- เฮรา (Hera) – เทพีแห่งสตรี
- ดีมิเทอร์ (Demeter) – เทพีแห่งการเก็บเกี่ยว
- อะธีนา (Athena) – เทพีแห่งยุทธศาสตร์
- อะพอลโล (Apollo) – เทพแห่งดวงอาทิตย์
- อาร์ทิมิส (Artemis) – เทพีแห่งการล่า
- ฮิฟีสตัส (Hephaestus) – เทพเจ้าแห่งไฟ
- เฮอร์มีส (Hermes) – ผู้ส่งสารแห่งปวงเทพ
- ไดอะไนซัส (Dionysus) – เทพแห่งไวน์
ซูส (Zeus) – เทพแห่งท้องฟ้า (God of the Sky)
ซุสเป็นเทพเจ้ากรีกที่ทรงพลังที่สุด ในฐานะเทพเจ้าแห่งท้องฟ้าและราชาแห่งโอลิมปัส อารมณ์ของเขาส่งผลต่อสภาพอากาศ ซุสยังปกครองเหนือเทพและเทพีอื่นๆ ทั้งหมด ดังนั้นเขาจึงได้รับการบูชาในบ้านกรีกโบราณส่วนใหญ่ผ่านแท่นบูชา แท่นบูชา และเครื่องบูชาประจำวัน ซุสมีอำนาจในการเปลี่ยนรูปร่างของเขาและเขายังแต่งงานกับราชินีแห่งทวยเทพเฮร่า
โพไซดอน (Poseidon) – เทพเจ้าแห่งท้องทะเล (God of the Sea)
ในฐานะเทพเจ้าแห่งท้องทะเลและเป็นน้องชายของซุส โพไซดอนเป็นหนึ่งในเทพเจ้ากรีกที่ทรงพลังที่สุด เช่นเดียวกับซุส อารมณ์ของโพไซดอนควบคุมทะเล ดังนั้นกะลาสีจะสวดอ้อนวอนโพไซดอนก่อนการเดินทางเพื่อให้เดินทางโดยสวัสดิภาพ
นอกจากจะรู้จักกันดีในนามเทพแห่งท้องทะเลแล้ว โพไซดอนยังเป็นเทพแห่งม้าและแผ่นดินไหวอีกด้วย
แอรีส (Ares) – เทพแห่งสงคราม (God of War)
แอรีสคือบุตรของซูสกับเฮรา เป็นเทพเจ้าแห่งสงคราม อาวุธ ชุดเกราะ เนื่องจากความเกี่ยวข้องกับความรุนแรง แอรีสจึงไม่เป็นที่สักการะเหมือนเทพกรีกองค์อื่น ๆ มีสัญลักษณ์ต่าง ๆ เช่น สุนัข แร้ง หอก และโล่
แอรีสเป็นเทพแห่งการสงครามเช่นเดียวกับอะธีนา แต่อธีนาได้รับการยกย่องและบูชามากกว่า เพราะใช้สติปัญญาวางแผนในการสู้รบ
อะโฟรไดท์ (Aphrodite) – เทพีแห่งความรัก (Goddess of Love)
อะโฟรไดท์ได้รับการบูชาเป็นเทพีแห่งความรักและความงามในหลายนครรัฐที่ประกอบกันเป็นกรีกโบราณ ในฐานะเทพีแห่งความรักและความอุดมสมบูรณ์ สัญลักษณ์ของอโฟรไดท์คือนกพิราบ ดอกกุหลาบ หงส์ และนกกระจอก เชื่อกันว่าอโฟรไดท์เป็นลูกสาวของซุส หรือไม่ก็ฟื้นขึ้นมาจากทะเลบนเปลือกหอย
เฮรา (Hera) – เทพีแห่งสตรี (Goddess of Women)
เฮร่าเป็นมเหสีของซุส ราชินีแห่งเทพเจ้ากรีกและยังเป็นเทพีแห่งการแต่งงาน สตรี ครอบครัวและการเกิด โดยทำหน้าที่เป็นผู้พิทักษ์ อย่างไรก็ตาม เฮร่าเป็นที่รู้กันว่าเป็นเทพผู้อาฆาตพยาบาท และมักจะเอาความริษยาของเทพีองค์อื่นไปใช้กับมนุษย์ สัตว์ศักดิ์สิทธิ์ของเฮร่าคือนกยูง โดยมีนกยูงคู่หนึ่งลากราชรถของเธอ
ดีมิเทอร์ (Demeter) – เทพีแห่งการเก็บเกี่ยว (Goddess of Harvest)
ดีมิเทอร์เป็นเทพีแห่งความอุดมสมบูรณ์ การเก็บเกี่ยว และการเกษตร โดยมีอำนาจควบคุมฤดูกาลและการเพาะปลูก ส่งผลให้ชาวกรีกโบราณบูชาดีมิเทอร์เพื่อขอพรให้มีผลผลิตเพาะปลูกสมบูรณ์ ตัวอย่างสัญลักษณ์ ได้แก่ ข้าวสาลี คบเพลิง และหมู
อะธีนา (Athena) – เทพีแห่งยุทธศาสตร์ (Goddess of Strategy)
อะธีนาเป็นธิดาของซูส เทพีแห่งยุทธศาสตร์สงคราม ปัญญา และเหตุผล ถือเป็นเทพเจ้าผู้อุปถัมภ์กรุงเอเธนส์ ชาวเอเธนส์ตั้งวิหารพาร์เธนอน (Parthenon) บนอะโครโพลิสในกรุงเอเธนส์ เพื่อถวายเกียรติแด่อะธีนา มีสัญลักษณ์ เช่น นกฮูกและต้นมะกอก
ตำนานเล่าว่าอะธีนาไม่มีพระมารดา โดยเกิดมาจากหน้าผากของซูสพร้อมเสื้อเกราะและอาวุธเต็มยศ
อะพอลโล (Apollo) – เทพแห่งดวงอาทิตย์ ดนตรี และกวี (God of the Sun, Music and Poetry)
ตามตำนานเทพเจ้ากรีก อะพอลโลคือบุตรของซูส แฝดของอาร์ทิมิส เป็นเทพเจ้าของหลายสิ่งอย่าง เช่น ดวงอาทิตย์ ดนตรี กวี ศิลปะ ยิงธนู การรักษา แสง และความรู้ มีพิณทองคำเป็นเครื่องดนตรีประจำตัว
อะพอลโลมีความสามารถในการรักษาผู้คนให้หายจากโรคภัย แต่หากผู้ใดทำให้โกรธ อะพอลโลก็สามารถทำให้เกิดโรคได้ด้วยลูกธนูของตน
อาร์ทิมิส (Artemis) – เทพีแห่งการล่า (Goddess of the Hunt)
อาร์ทิมิสคือคู่แฝดของอะพอลโล ธิดาของซูส อาร์ทิมิสเป็นเทพีแห่งการล่า มักจะแสดงในภาพวาดหรือรูปปั้นพร้อมกวางหรือสุนัขล่า และถือคันธนู เป็นเทพีที่ได้รับความนิยมจากผู้คนในชนบท เพราะช่วยปกป้องสัตว์ต่าง ๆ ที่เป็นสัญลักษณ์ เช่น กวาง และหมี
ฮิฟีสตัส (Hephaestus) – เทพเจ้าแห่งไฟ (God of Fire)
ฮิฟีสตัสเป็นเทพแห่งไฟ งานเหล็ก และงานฝีมือ ช่างตีเหล็กและช่างฝีมือ เป็นบุตรของซูสกับเฮรา สมรสกับเทพีอะโฟรไดท์ ตัวอย่างสัญลักษณ์ ได้แก่ ไฟ ทั่ง ขวาน และค้อน
เฮอร์มีส (Hermes) – ผู้ส่งสารแห่งปวงเทพ (The Messenger God)
บุตรคนเล็กของซูส เฮอร์มีสได้กลายเป็นผู้ส่งสารแห่งปวงเทพเนื่องจากขึ้นชื่อเรื่องความเร็วและความเชื่อถือได้ และเป็นผู้เจรจาระหว่างมนุษย์และพระเจ้า เป็นผู้พิทักษ์และอุปถัมภ์นักเดินทางและพ่อค้า มีคทางูไขว้ (Caduceus) ที่หลายหน่วยงานใช้เป็นสัญลักษณ์แห่งการแพทย์ในปัจจุบัน ชอบสวมหมวกมีปีก
เฮอร์มีสเป็นเทพโอลิมปัสที่มีอายุน้อยเป็นอันสอง รองจากไดอะไนซัส (Dionysus)
ไดอะไนซัส (Dionysus) – เทพแห่งไวน์ (God of Wine)
ไดอะไนซัสเป็นเทพแห่งไวน์ การเฉลิมฉลอง งานรื่นเริง และการละคร บุตรของซูสกับมนุษย์ เป็นเทพโอลิมปัสที่มีอายุน้อยที่สุด และเป็นเทพโอลิมปัสพระองค์เดียวซึ่งเกิดจากมารดาที่เป็นมนุษย์